KASAYSAYAN

​

PASIUNA

​

        Ang Dios may gin-aman gid nga lugar nga pagaestaran para sa kada tawo. Padayon niya ini nga pangitaon kag indi gid maglinong ang iya kabuhi kon indi pa niya ini masalapuan. May mga tawo nga sige lang saylo-saylo sang lugar tungod kay wala pa nila maangkon ang kasigu-ruhan, katibawasan kag kalinong sa iya kabuhi.  Apang madali lang naton ini masalapuan kon padayon kita nga magatoo kag maglasig sa Diyos. 

 

        Ang Dios mismo ang nagapili sang lugar nga luyag niya paestaran sa tawo. Ginbutang    Niya sanday Adan kag Eba sa paraiso kay luyag Niya nga magmalipayon sila kag magpuyo sa kabuganaan.  Apang wala sila nag-ayuhan didto kay naglalis sila sa sugo sang  Ginoo.       Gintawag man sang Dios si Abraham, ang Amay sang aton Pagtuo, nga magbiya sa lugar nga iya ginaestaran kag  magkadto sa lugar nga gin-aman sang Dios para sa iya kag sa iya pamilya. Ginpangakuan siya sang Dios nga bendisyonan Niya  ini kag himuon nga mangin bantog ang iya ngalan, agod nga paagi sa iya madamo nga mga tawo ang magabaton sing mga kaayu-han. Nagtoo Siya gani naagum Niya ang ginpangako sang Dios sa iya. (Gen. 12:1-3)  

 

        Amo man ini ang natabo sa mga una nga mga settlers sang Brgy. San Jose, nga nagbiya sang ila kaugalingon nga duta.  Halin sila sa mga nagakalain-lain nga  mga lugar sa Pilipinas, sa Luzon kag Visayas agud magsaylo diri sa Mindanao, ang lupa  nga ginpangako sang gobyerno nga ila pagaestaran, kay ang Dios nagalihok man paagi sa mga hitabo sa aton palibot.

 

Kon makaplastar na ang tawo sa lugar nga luyag sang Dios nga iya pagaestaran, ang Dios magpatindog man sang iya ‘tolda’ didto kag magpuyo kaupod nila. (Gen. 33:7; Jos. 18:1; 2 Cor. 5:1)

 

PAGPORMA SANG KATILINGBAN SANG TUMULUO

 

Una nga Parte

 

        Sang tuig 1940, madamo nga mga pamilya ang nag-abot sa pag-estar sa bag-ong abri nga banwa sang Koronadal, nga ginatawag man nga Marbel. Sila amo ang mga Ilonggo halin sa iloilo, mga Cebuano halin sa Cebu, mga Boholano halin sa Bohol kag Ilocano sa Ilocos. Nagapangita sila sang lupa nga ila kultibaron kag pagaestaran. Ginbisitahan nila ang bilog nga banwa kag ginpili nila nga magpundo sa Bo. 5 sang Marbel. Katalunan pa ang palibot, gani nag-umpisa sila panghawan sang mga dalagko nga mga kakahoyan kag nagpatindog sang payag nga ila pagapuy-an.

 

        Sa pag-abot sang mga settlers, may mga tawo na nagapuyo diri, ang mga B’laan, gani, nagpangamigo sila sa ila. Nangin mabuot ang mga B’laan, gani nag-amigohay sila. Ginahatagan nila ang mga B’laan sang mga de lata nga makuha nila sa cantina sadto sang barrio.

 

 

Ikaduha nga Parte

 

        Sang pagbalhin sang mga settlers sa bag-o nga lugar, dala nila ang ila mga pagkabutang kag upod man ang ila Pagtoo. Naghugpong sila kag nagpangayo sang pahanugot sa parokya sa Marbel nga magpatindog sang ila kapilya. Ginhatag ang ila ginapangayo gani ginschedulan sila sang misa kada tuig, nga tungod sa mabudlay nga  dalan,  ginasugat pa nila ang pari sa Marbel karga sa andras nga ila ginapas-an, ukon sa ang pagsakay sa kabayo. Ginhiwat ang una nga misa sang Enero 1941 sa pamuno sang Amerikano nga Misyonero nga si Fr. Joseph Quinn. Masami nga nagatulog ang pari sing mga tatlo (3) ka adlaw sa  barrio upod sa isa ka pamilya agud maghatag sang iban pa nga sakramento pareho sang Bunyag, Kumpisal kag kasal. Nagabisita man ang Obispo sa sini nga kapilya kada lima ka tuig agud maghatag sang Sakramento sang Kumpirmasyon.

                                     

        Kinahanglan nga magpili ang mga tumuloo sang patron sang ila kapilya. Tatlo ang ginpilian. San Jose ang luyag sang mga Capizeno, Sagrada Familia ang sa mga Ilonggo kag San Isidro ang sa mga Cebuano. Ang mga Ilokano nagpabilin sa ila relihiyon nga Iglesia Filipina ukon Aglipayan. Ginbotohan ini, kag nagdaug ang Sagrada Familia sang mga Ilonggo. San Jose ang ginpangalan sa barrio kag ang San Isidro nangin pangalan sang isa ka sitio sang mga Cebuano. Nagpili sila sang ila mga lidres agud magdumala sang simbahan kag nagselebrar sila sang patronal fiesta sang Enero 1943 kag si Miss Theresa Frugalidad ang una nga ginkoronahan bilang reyna.

 

Ikatatlo nga Parte

       

        Nangin masadya kag bugana ang pagpangabuhi sang mga tawo sa madamo nga mga tinuig. May ginpatindog na nga eskwelahan, kag aktibo ang mga residente sa mga hilikuton sang barrio kag sang simba-han. Nagdagyawanay sila kag nag-ambitanay, kag makita ang paghulma sang katilingban nga matinuohon sa Dios.

 

        Daku kaayo ang sakop sang baryo kag nag-amat-amat damo pa gid ang mga tawo, gani, ginparte ang sentro nga area sa apat ka purok, kag nagpabilin nga Sagrada Familia ang patron sang bilog nga baryo. Madamo na nga mga opisyales ang nagbulos-bulos  nga ginpili sa pagdumala sang simbahan kag ginatawag ini nga Catholic League. Sang ulihi gintawag ini nga Kristohanong Katilingban. Sang ginporma na ang mga sitio, nagpatindog man sila sang ila kapilya, nagpili sang ila kaugalingon nga lote. Sang 1966,  nagdesisyon ang diocese sang Marbel nga magpatindog sa Bo 5 sang high school, ang Notre Dame of San Jose, gani  nagbakal ang Obispo sang lote para diri. Agud nga mangin malapit ang kapilya sa eskwelahan ginbalhin naman ang kapilya sa lote nga gindonate nanday Mr. Buenaventura Simtim kag Miss Teodora Sindol – Jaca.

 

Ikaapat nga Parte

 

        Sang tuig 1979, tungod sa kakulangan sang mga pari sa pag-selebrar sang misa sa mga barangay, may programa ang diocese sa pag-organisar sang Gagmay’ng Kristohanon nga Katilingban, ukon GKK, nga may trienta hasta saisenta (30-60) ka pamilya. Ang apat nga purok sa barrio nangin apat ka GKK kag ang kada isa may kaugalingon nga mga opisyales. Nag-umpisa na ang pagpili sang mga ‘Lay Cooperators’ nga amo ang magpamuno sang Bible Service with communion sa isa lang gihapon ka kapilya kon Domingo. Ang Katoliko nga katilingban sang Bo. 5 labi nga aktibo sa pagselebrar sang mga kapistahan sang simbahan, gani buhi kaayo ang pagtoo sa sini nga lugar.

 

Una nga mga Lay Cooperators sang GKK Sa Sagrada Pamilya upod sa First Batch sa bilog nga Diocese:

 

               Alfredo Billanes   

               Pedro Rodel

               Dioscoro Delfin

               Rafael Parcon

 

Dugang nga mga Lay Cooperators:

 

               Buenaventura Simtim

               Pio Billanes

               Reynaldo Javillo

               Ildefonso Frusa

 

        Agud magpabilin ang paghiusa sang apat ka mga katilingban, gintukod ang Gagmay’ng Kristohanong Katilingban Pastoral Council ukon (GKKPC)nga ginamyembrohan sang mga opisyales sang apat ka GKK.

 

ANG PAGPORMA SANG PAROKYA

 

Una nga Tikang

 

        Ang Diocese sang Marbel naghandum sa pagtukod sang mga bag-o nga parokya agud nga mas labi pa nga mapalambo ang pagtoo sang mga miyembro. Nagplano sila nga tungaon ang parokya sang Marbel.  Isa sang mga napili  nga mangin sentro sang bag-o nga parokya amo ang Gkk sang  Sagrada Familia sa Bo. 5.

 

         Tungod sini, sang tuig 2010, may ginpadala ang diocese nga mga misyonero; ang Redemptorist Itenerant Missionary Team ukon RIMT, sa pagsurvey sang kahandaan sang mga ginatuyo nga area nga mangin sakop sang bag-o nga parokya. Ginpamunuan ini ni Rev. Fr. Edwin Mortalia upod ang duha ka pari nga sanday Fr. Joevanie Quibol kag Fr. Sonny Ombac, upod ang mga deakuno, katekista kag iban nga layko.  Nag-obserbar sila kag ginkunsolta ang mga tawo. Nangin positibo ang Resulta, gani sang Nov. 4, 2011 nagpatawag ang Vicar 1 sang parokya sang Marbel, nga si Fr. Bonifacio  Ampoyas sang mga pili nga lider sa GKK Sagrada Familia agud kunsoltahon nahanungod sini nga plano.  Sila amo sanday:

 

        Mr. Pio Billanes                   Mr. Albino Rodel

        Mrs. Linda Marginal            Mrs. Aireen de Lucas

        Miss Elenita Rodel              Mr.  Jun Quino

        Mrs. Remedios Fajemolin  Mrs. May Ann Silvederio

        Mr. Jimmy Alorro                 Mr. Edgar Hilado

        Mrs. Barbara Osita              Mrs. Vivian Solaiman

        Mr. Romel Miguel                Mrs. Belleza Amar

 

        Ini sila ang nangin miyembro sang ADHOC committee sa pag-preparar sang mga kinahanglanon nga mga papeles sa pagtukod sang parokya base sa  Diocesan Pastoral Guide (DPA). Ginporma ang Parish Economic Council (PEC) kag Parish Pastoral Council (PPC). May mga pagtuon kag pagsulat sang mga dokumento nga kinahanglan sa pagtukod sang parokya. Padayon ang pagmeeting agud ma-update ang progreso kag proseso. Nag-abot ang Team of Evaluator sa proposed nga parokya sang July 2, 2012, agud malantaw ang kahadaan sini.

 

Team of Evaluators sa pagtukod sang bag-o nga Parokya:

 

               Rev. Fr. Romeo Buenaobra – Vicar General

               Rev. Fr. Ricky Emboltorio

               Rev. Fr. Joseph Benitez

               Rev. Fr. Noe Pedrajas

               Rev. Fr. Jimmy Faustino

               Rev. Fr. Frank Romano

               Rev/ Fr. Greto Bugas

 

        Nangin positibo ang resulta sang evaluation gani naaprobahan ang amo nga katuyuan paagi sa isa ka Decree as prescribed by the Canon Law (c. 515, ss. 1-2) nga ginpagwa sang Chancery Office sang Bishop’s Residence sang Marbel. Pirmado ini sang Obispo sang Diocese sang Marbel, the late Bishop Emeritus, Most Reverend DINUALDO D. GUTIERREZ, D.D.

 

        Nagtalana na sang mangin una nga Kura Paruko kag ang pitsa sang  ‘ERECTION’ sang GKK Sang Sagrada Pamilya, agud ini mangin PAROKYA SANG SAGRADA FAMILIA, sa Brgy. San Jose, City of  Koronadal, South Cotabato sa Diocese of Marbel . Ginhiwat ini nga Okasyon sang Disyembre 30, 2012 sa kapistahan mismo sang Sagrada Pamilya. Sa sini man nga adlaw gin-install si REV. FR. ROMEO Q. CATEDRAL bilang pinakauna nga Kura Paroko.

 

        Bilang bulig sa bag-ong bun-ag nga parokya, gindonate sang mother parish ang isa nila ka salakyan nga L300, paagi kay Rev. Fr. Bonifacio Ampoyas, agud may masakyan ang Kura Paroko sa pagbisita sa mga GKK.

 

PAGTUBO SANG BAG-O NGA PAROKYA

 

Una nga Tikang

 

        Nagsugod sa bag-o nga parokya ang pagselebrar sang Santos nga misa sa kapilya sang poblasyon kada aga. Nangin masunson man ang pagselebrar sang mga sacramento sa kada GKK sa adlaw nga gin-talana sang Kura Paroko agud mabatyagn sang mga tumuluo nga parokya na sila. Nangin buhi kag masadya ang paghiwat sang tuig-tuig nga mga selebrasyon liturhikal.

 

        Nagsugod man ang pagtuon sang mga parokyano nahanungod sa kabuhi sang bag-o nga parokya paagi sa mga trainings kag pagporma sang mga ministriya. Nabatyagan ang panginahanglan nga magpatindog gid sang mga struktura agud magamit sa mga trainings. Ang una nga proyekto sang PEC sa bulig man sang PPC amo ang pag-patindog sang Seminar House. Gin-amutan kag gindagyawan ini sang mga miyembro sang kada GKK. May nagdonate sang mga kawayan, kahoy, sin, kabilya, semento kag iban pa. Nagtindog ang matahom nga seminar house nga nahimo sa kawayan kag ginblessingan ini sang Kura Paroko.

 

        Naporma ang Vision kag Misyon sang Parokya nga ginapro-bahan sang mga miyembro sang Parish Pastoral Council. Naporma ang Team of Evanglizers ukon ‘TOES’ agud maghatag seminar sa mga

GKK.

 

        Nagsugod naman ang proyekto sa pagpatindog sang kumbento kay gabok na ang daan. Ginplanohan ini sang PEC sa approval sang Kura Paroko. Naumpisahan ang groundbreaking, kag bag-o matapos ang termino ni Fr. Roming, sarang na magamit ang una nga panalgan. Ang ikaduha nga panalgan. nakumpleto ang struktura apang wala pa sing mga finishing. Sang July 12, 2015, ginbuslan ni Rev. Fr. Ronilo Huesca si Fr. Romeo Catedral bilang ikaduha nga Kura Paroko.

 

        Kay indi pa matulugan ang kwarto sang pari sa second floor, didto nagtulog si Fr. Nono sa conference room sa first floor.

 

Ikaduha nga Tikang

 

        Nagsugod ang tirmino ni Rev. Fr. Ronilo Huesca bilang ika-duha nga Kura Paroko sang Parokya sang Sagrada Familia. Ginpa-dayon niya ang naumpishan ni Fr. Roming Catedral, luwas lang sa daily mass sa poblasyon. Duha gihapon ang misa sa poblasyon kon Domingo.  May misa sa poblasyon sa matag-adlaw kon may schedule sang kasal, lubong kag nobena sa Iloy sang sa Gihapon nga Panabang sa Miyerkules nga ginatambungan sang mga estudyante sang Notre Dame of San Jose upod ang pila ka mga parokyano. 

 

        Sa panahon ni Fr. Nono Huesca, ginpanami niya ang palibot sang Simbahan. Napahuman niya ang Grotto sang Sagrada Pamilya sa kilid sang simbahan, kag sa tupad sini may kadilarium nga ginsponsoran sang Pool of Lectors. Nakaangkon man sang bag-o nga salakyan nga pick-up ang parokya para gamiton sang pari.

 

        Agud makilala ang patron sa tanan nga mga GKK, ginpapilgrimage ini sa kada Gkk bag-o mag-abot ang iya kapistahan nga ginahiwat sa poblasyon. Nakaporma man sang mga choirs nga nagabulos-bulos sa pagkanta sa mga misa.

 

Naghiwat sang  Santakrusan sa bulan sang Mayo kag sa advice ni Fr. Nono, nabag-o ang sistema sa katekesis sang Flores de Mayo.

 

        Ginpang-ayo niya ang palibot sang altar, upod ang duha ka chandelier, ginpapinturahan ang sulod kag gwa sang simbahan, kag ginpanami ang atubang sini.  Ginpailisan man niya ang mga kahoy nga bintana sang iron grills.

 

        On going pa ang iban nga proyekto ni Fr. Nono upod na ang pagsulat sang kasaysayan nga ini hasta nga natapos ang iya termino sa parokya.

 

        Sang July 6, 2019 nagsulod si Rev. Fr. Riel M. Posas agud mangin ikatatlo nga Kura Paroko sang Parokya sang Sagrada Pamilya.

 

Onse (11) ka mga Barangay nga sakop sang Parokya kag Population:

 

A.    City of Koronadal                   Population

 

               Barangay Avancena    -      4054

               Barangay Cacub         -      2800

               Barangay Esperanza  -      3008

               Barangay Mabini         -      2780

               Barangay Rotonda      -      3138

               Barangay San Jose     -     7779

               Barangay Topland       -      8637

 

B.    Municipality of Lutayan

 

                Barangay Blingkong    -      2095

                Barangay Manili          -      1107

                Barangay Palavilla      -      2267

                Barangay Tamnag       -      5376

 

                                     Total       -      43041

 

 

               Catholics (75%)           -      32282

               Non-Catholics (25%)   -      10759

 

                                    Total       -      43041

 

               Number  Of GKKs       -      52

               Number Of Chapels    -      49

 

               Number of Barangays -      11

 

               Koronadal City             -      7

               Municipality of Lutayan -     4

 

Ang Kuwarenta’y Nuebe (49) ka kapilya sa pito (7) ka mga Zona:

       

Zone 1 – Brgy. Avanceña: GKK Birhen sa Fatima, GKK Sto. Niño, Mabuhay; GKK San Vicente Ferrer, Everlasting;  GKK Sto. Rosaryo, Purok Everlasting; GKK Birhen sang Santo Rosaryo, Riverside          Brgy San Jose: GKK San Isidro Labrador; GKK Birhen sang Sto. Rosaryo, Purok Centro

 

Zone 2 – Brgy. Tamnag: GKK Birhen sa Medalla Milagrosa     Brgy. Blingkong: GKK San Gregorio; GKK Immaculda Conception, Acacia  Brgy Manili: GKK San Vicente Ferrer, Central Manili; GKK Sto. Rosaryo, Upper Manili; GKK Nuestra Señora de Candelaria, Lower Manili

 

Zone 3 – Brgy. Blingkong: GKK Sto. Niño, Blingkong; GKK Immaculada Conception, Boundary; GKK Lady of Fatima, Purok Hari; GKK Santiago Apostol

              

Zone 4 – Brgy. Mabini: GKK Sto. Niño, Mabini; GKK Sta. Barbara, Crossing Mabini; GKK Birhen sa Lourdes, Mabini Proper  Brgy. Rotonda: GKK Nuestra Senora de Candelaria, Center Purok; GKK San Jose, Marcos; GKK Immaculada  Conception, Rotonda Proper

 

Zone 5 – Brgy. Esperanza: GKK Our Lady of Perpetual Help, Crossing Roxas; GKK San Isidro Labrador, Esperanza Proper; GKK San Vicente Ferrer, Siok; GKK Nuestra Senora De Candelaria, Pag-asa; GKK San Jose, Roxas Proper; GKK San Jose, Makiangayon

                        

Zone 6- Brgy. Cacub: GKK San Jose   Brgy. Topland: GKK San Vicente Ferrer, Bo. Proper; GKK Birhen  sa Fatima, Katipunan; GKK San Isidro Larador, Mani; GKK Sto.Rosaryo, Mabinuligon; GKK Sta. Cruz, Riverside Bo. 7; GKK San Jose, Makiayon; GKK San Jose, Mabuhay, Bo.7; GKK San Agustin, New Leyte; GKK San Isidro Labrador, Cogonal.

 

Zone 7 – Brgy. San Jose: GKK RIMA; GKK Matinatapon; GKK Pg-asa; GKK Maawain; GKK Nuestra Señora de Salvacion, Upper Supon; GKK San Vicente Ferrer, Lower      Supon; GKK Sto. Rosaryo, Upper  Cadidang; GKK Immaculada Conception, Lower Cadidang;   GKK Sto. Niño, Pantalan

  

Number of GKKs per Zone:

 

               Zone 1   -      6   GKKs       

               Zone 2   -      6    Gkks

               Zone 3   -      6    GKKs

               Zone 4   -      6    GKKs

               Zone  5  -      6     GKKs

               Zone  6  -      10   GKKs

               Zone  7  -      9    GKKs   

 

               Total       -      49   GKKs

  

AdHoc nga Opisyales sang PEC:

 

        President: Mr. Pio Billanes

        Vice President: Mrs. Remedios Fajemolin

        Secretary: Ms. Elenita M. Rodel

        Treasurer: Mrs. Mary Ann M. Silvederio

        Auditor: Ms. Weny Panganiban

 

        Mga Committees:     

        Legal Matters: Atty. Eufemio Simtim Jr.

        Inventory: Mrs. Linda S. Marginal

        Special Project: Mr. Rizaldo Barrieta

        Ways and Means: Mr. Rommel Miguel

        Administration: Mr. Pio Billanes

        Finance: Mrs. Remedios Fajemolin

        Audit: Miss Weny Panganiban

        Secretariat: Miss Elenita Rodel

 

 Parish Pastoral Council (PPC) Officers:

         President: Mrs. Vivian Solaiman

         Vice President: Mrs. Jocelyn Detablan

         Secretary: Mrs. Belleza Amar

         Treasurer: Mrs. Mae Ann Silvedrio

         Auditor: Miss Weny Panganiban

  

Mga Ministriya:

1. Parish Committee on Worship and Liturgy (PCOWL)

Lay Liturgical Leadership Ministry ( LLLM)    

Lay Liturgical Ministry (LLM)

               Rites

               Music

               Arts

               Pool of Readers (POR)

               Altar Servers Association (ASA)

               Pool of Collectors (POC)

 

2. Parish Committee on Christian Formation (PCOCF)

Gagmay’ng Kristohanong Katilingban (GKK)

Kristohanong Kaingod (KrisKa)

Catechists (Catz)

Family and Life (FLM)

Catholic Youth Ministry (CYM)

Recognized Organizations and Movements (ROMs)

Couples for Christ (CFC)   

Legion of Mary (LM)   

Divine Mercy (DM)

Samaria Cursillo (SamaCur)

Catholic Women’s League (CWL)

 

3. Parish Social Action Committee (PSAC)

Farmers (FA)

Indigenous Peoples (IP)    

Health (Health)

Justice and Peace (JP)

Alay Kapwa (AK) 

​

​

PAGKILALA KAG PAGPASALAMAT

 

        Pinakamataas nga respeto, pagkilala kag pasalamat sa Gamhanan nga Tagtuga, ang Ginoo, nga gingikanan sang kusog, kaalam, inspirasyon  kag suporta agud matib-ong kag matukod ang Parokya sang Sagrada Pamilya.

 

        Ginapasalamatan ang una nga settlers nga nagkalamatay na kag ila mga pamilya, ilabi kay anay Mr. Santiago Billanes, ang pinakaulihi nga buhi nga settler sa pagbulig nga matukiban ang mga importante nga mga hitabo, petsa kag lugar agud makumpleto ini nga maragtas; sa mga opisyales sang barangay sa pamuno ni Brgy. Capt. Danilo Simtim kag iya mga kagawad kag office staf, sa ila kaalwan sa pagpaambit sa amon sang nasulat  na nga kasaysayan sang barangay.

 

Labi nga ginpasalamatan man sanday: 

1. Late Most Rev. Bishop Dinualdo Gutierrez, D.D.

2. Vicar 1 sang mother parish, Rev, Fr. Bonifacio A. Ampoyas

3. Redemptorist Itinerant Missionary Team (RIMT) headed by Rev. Frs. Edwin Mortalla, Joevanie Quibol kag Greto Bugas

4. Rev. Fr. Romeo Q. Catedral – una nga Kura Paroko

5. AdHoc committee sa preparatory stage.

6. Mga opisyales kag miyembro sang tanan nga sakop nga GKK kag PEC ilabi na ang ara sa poblasyon

7. Mga opisyales kag Brgy. Capt sang mga sakop nga mga barangay

8. Rev. Fr. Ronilo S. Huesca – ikaduha nga Kura Paruko nga nagtulod sa amon sa pagsulat sini nga kasaysayan.

 

           Mga Nagsulat 

Ms. Elenita M. Rodel

Mrs. Gene A. Simtim

 

 

 

MGA REFERENCES:

1. Maragtas sang Brgy. San Jose

2. MTBO Bible

3. Catechism for Fiipino Catholics

4. Dictionary of Biblical Theology

5. New International Webster Encyclopedia

6. Novena booklet – Pauline publication

7. Catholic on Line

​​

Note: Ginkuha ining pipila ka mga impormasyon halin sa "booklet" nga "Kasaysayan sang Parokya sang Sagrada Pamilya." Indi tanan nga unod sang libro kaangay sang mga mapa, kopya sang decree kag organigram nahilakip sa sini nga presentasyon. Gani ginaawhag gid ang manugbasa sa pagbalik sa orihinal nga teksto. Salamat.

​

​

​